Wat is meditatie? Wat leer ik in de cursus?

Doel van meditatie
Een reden om te mediteren kan het verlangen zijn naar rust en bezinning in de drukte van het leven.Meditatie leert je hoe je door een goede zithouding en ontspannen ademhaling tot rust kunt komen. In deze verstilling en concentratie kun je je ook bewuster worden van een andere werkelijkheid: enerzijds de stille ruimte van het eigen hart, anderzijds kun je in de meditatie ook leren je hart steeds meer te openen voor Gods Aanwezigheid.

Oosterse en westerse meditatie
Het is heel goed mogelijk om oosterse meditatiemethoden en christelijke meditatie te combineren. Te denken valt aan een goede lichaamshouding, het gebruik van de adem om je innerlijk stil te maken en het gebruik van bepaalde concentratietechnieken. Ook zijn oosterse visies op meditatie en meditatief leven inspirerend: het loslaten van het denken en oordelen om louter aanwezig te kunnen zijn in het hier en nu, de onthechting aan begeerten en illusies, het aandachtig en bewust leven en de eenheid van wijsheid en compassie.
Naast het gebruik van deze technieken is de cursus inhoudelijk geworteld in het christelijk geloof, waar meditatie vooral het ontvankelijk worden is voor Gods aanwezigheid, in je eigen diepste zelf en in de wereld om je heen. Meditatie is daarom relationeel van aard: je verhoudt je tot de Eeuwige. In de hele traditie van de kerk hebben gelovigen meditatie gebruikt om zich open te stellen voor God. Voor de woestijnvaders was het een belangrijk deel van hun leven en ook in de kloosters zijn allerlei vormen van meditatie ontstaan. Dat kan een meditatieve omgang met de Schrift zijn, bijvoorbeeld in de vorm van de Lectio Divina, of het contemplatief gebed. De laatste eeuwen is deze meditatieve weg steeds meer op de achtergrond geraakt, terwijl ons geloofsleven en ook onze cultuur de religieuze ervaring juist zo nodig heeft.
Je bent in het meditatieproces niet alleen gericht op je eigen welzijn, maar op je roeping als mens in een wereld op weg naar Gods toekomst. Meditatie is meer dan verstilling en in balans komen; het is een middel om de weg te gaan van liefde en mededogen en honger naar gerechtigheid. Meditatie gaat met je mee in je dagelijks leven en functioneren.

Lichaamshouding en adem bij meditatie
Mediteren kun je thuis doen. Je zit rechtop op een stoel, een meditatiekrukje of kussen. Je handen liggen als twee schalen op elkaar of losjes op je bovenbenen, met de handpalmen naar boven. Je bovenlijf staat recht op je heupen en je ruggengraat is recht. Er is contact met je zitbotjes. Het is belangrijk goed contact met de grond houden en je lichaam goed blijven voelen. De spieren in je hele lichaam zijn ontspannen.
Ook de adem speelt een centrale rol. Doorgaans adem je geheel onbewust. Door je bewust te worden van je ademhaling kun je telkens weer contact maken met je aanwezigheid in het hier-en-nu. Dit biedt je de mogelijkheid om je denken en redeneren achter je te laten. Je kunt de adem ook zien als bemiddelaar tussen geest en lichaam. Lichaamshouding, lichamelijke ontspanning en een goede ademhaling zijn dan niet alleen fysieke verschijnselen, maar tegelijkertijd uitdrukking van een geestelijke beleving.

Aanvaarding
In de meditatie probeer je telkens weer het redenerende denken tot rust te laten komen.Wanneer je de weg naar binnen wilt gaan, is dat nodig. Als je tot stilte komt, kom je dieper bij jezelf. Daarbij zul je ook tegenkomen wat er in jezelf leeft. Gaandeweg kunnen herinneringen aan moeilijke ervaringen in je jeugd of andere problemen in je persoonlijke levensweg boven komen en om aandacht gaan vragen. Op je meditatieve weg kun je deze dingen niet uit de weg gaan. Gevoelens en dingen die je niet bevallen, vragen om verwerking. Als je ze wegdrukt, zullen ze hardnekkig terug blijven komen.Ze willen gezien worden. Meestal helpt het aandacht te geven aan deze herinneringen en door de moeilijke gevoelens heen te gaan. Een aanvaardende houding ten aanzien van jezelf is belangrijk: erkenning van alles wat je ervaart en zelfvergeving van wat je als tekortkoming of schuld van jezelf ziet. Alles wat je tegenkomt mag er zijn. Ook je verlangen, dat wat je nog niet ervaart, en waar je misschien vurig op hoopt. Je zult je langzaamaan steeds meer openen voor Gods genezende werking. Het is de kunst dit proces te laten gebeuren zonder dwang, angst of ongeduld. Je kunt iedere meditatie met een gebed afsluiten, waarin je je moeiten bij God neerlegt.

Gevolgen
Als je meditatie zich verdiept, ga je merken dat je verandert. Je gaat ervaren, dat er een diepere of ´andere´ werkelijkheid is. Je oriëntatie op het leven wordt anders. Een proces van transformatie kan op gang komen. Je leert jezelf dieper kennen en krijgt contact met aspecten in jezelf die in je schaduw verborgen liggen. Door deze te aanvaarden en je pijn eraan te lijden kun je een dieper Zijn gaan ervaren, de liefdevolle aanwezigheid van Gods Geest die in jou werkt. Er heeft een proces van omvorming in je plaats. Uiteindelijk gaat het erom, dat de liefde van de Eeuwige in je werkzaam wordt. Wanneer je zo verbinding vindt met de diepere grond in jezelf, dan uit zich dat in je dagelijkse leven. Je gaat van binnenuit leven en van daaruit kun je in vrijheid handelen.
Toch is meditatie niet een streven naar ervaringen. Het is niet meer dan ontvankelijk zijn voor iets nieuws en anders. Verwachtingen iets te zullen ervaren, kunnen je blokkeren in de meditatie. Accepteer jezelf en de meditatie zoals het proces gaat. Een gesprek hierover kan steunend en verhelderend zijn. Daarom is het goed af en toe samen met anderen te mediteren. Uitwisseling van ervaringen in de groep geeft een wederzijdse ondersteuning. De innerlijke weg die je gaat, blijft een individueel gebeuren, maar het zoeken naar woorden voor je ervaringen, en het betekenis geven eraan, wordt gesteund door het te delen met anderen.